تفاوت پروتکل‌هاي ايميل POP3 ،IMAP و Exchange چيست؟
در صورتي که از نرم‌افزار‌هاي مديريت ايميل روي گوشي‌هوشمند، تبلت يا کامپيوتر خود استفاده کرده باشيد، با واژه‌هايي چون POP3، IMAP يا Exchange در تنظيمات روبرو شده‌ايد. در ادامه به بررسي انواع پروتکل‌هاي ايميل و همچنين تفاوت آن‌ها خواهيم پرداخت.
امروزه سرويس‌هاي ايميل فراواني وجود دارد و حتي مي‌توان در صورت خريد يک دامنه و فضا در اينترنت، ايميل اختصاصي خود را ايجاد کرد. ارسال و دريافت ايميل در نوشتن و کليک روي کليد ارسال و همچنين چک کردن موارد موجود در صندوق ورودي خلاصه شده است، در حالي که در پشت پرده فرآيند‌هاي بسياري در جريان است تا يک ايميل دريافت و ارسال شود. فرقي نمي‌کند از سرويس‌هاي نام‌آشنا چون ياهو، آتلوک و جيميل استفاده کنيد يا سرويس ايميل وب‌سايت خود را بصورت روزمره بکار گيريد. در صورتي که اقدام به استفاده از نرم‌افزار‌هاي مديريت ايميل نماييد، با گزينه‌ها و مواردي روبرو خواهيد شد که هر يک معني و مفهوم خاصي دارند. در ادامه به بررسي و توضيح شماري از مفاهيم گنگ اما پرکاربرد مورد استفاده در ايميل خواهيم پرداخت.
بهتر است پيش از آنکه به سراغ ارائه‌ي توضيحات در مورد پروتکل‌هاي مورد استفاده در مورد ايميل‌ها برويم، نگاهي به مفاهيم و تعاريف پايه‌اي‌تر داشته باشيم. تفاوت وب‌ميل با کلاينت ايميل چيست؟ در صورتي که از سرويس‌هايي چون ياهو، آتلوک يا جيميل استفاده مي‌کنيد و براي چک کردن ايميل‌هاي خود با استفاده از مرورگر اينترنت خود به سراغ حساب‌کاربري ايميل خود مي‌رويد، پس شما از وب‌ميل استفاده مي‌کنيد. اما شماري از کمپاني‌هاي نرم‌افزاري همچون مايکروسافت و موزيلا، اپليکيشن‌ها و نرم‌افزار‌هايي را براي مديريت ايميل ايجاد کرده‌اند که اين اپليکيشن‌ها را اصطلاحا کلاينت ايميل مي‌گويند.
وب‌ميل‌ها و کلاينت‌هاي ايميل در عملکرد تفاوت چندان زيادي با يکديگر ندارند و هر دو اپليکيشن‌هايي براي استفاده از ايميل هستند. براي استفاده از وب‌ميل کافي است تا مرورگر خود را باز کرده و آدرس سرويس مورد نظر را وارد کنيد تا به صفحه‌ي ورود هدايت شويد، در حالي که براي استفاده از کلاينت ايميل بايد اپليکيشن يا نرم‌افزار مورد نظر را دانلود کرده و نصب کنيد. کلاينت‌هاي ايميل پس از نصب روي کامپيوتر براي دانلود و ارسال ايميل‌ها با سرور‌هاي ايميل ارتباط برقرار مي‌کنند. بخشي از اقدامات پشت پرده‌ي صورت گرفته و بخش از اعظمي از فرآيند ظاهري ارسال و دريافت ايميل در زمان استفاده از کلاينت‌ها در کامپيوتر کاربر انجام ميگيرد، در صورتي که در زمان استفاده از وب‌ميل، دستورات مستقيما در سرور انجام مي‌پذيرد. بسياري از سرويس‌هاي ايميل امکان استفاده از کلاينت‌هاي وب را در اختيار کاربران قرار گذاشته‌اند، اما انجام تنظيمات براي استفاده از نرم‌افزار‌ها در اين مرحله کمي گيج‌کننده است، از اين‌رو در ادامه به بيان شماري از مفاهيم اصلي در مورد پروتکل‌هاي ايميل خواهيم پرداخت.
در صورتي که براي استفاده از سرويس جيميل گوگل ثبت نام کنيد، مي‌توانيد ايميل‌هاي خود را با استفاده از اين سرويس دريافت و ارسال کنيد. وب‌ميل گوگل همه‌ي امکانات مورد نياز را در اختيار کاربران قرار مي‌دهد. جيميل شامل دو بخش اصلي است که شامل رابط کاربري قابل مشاهده و سرور ايميلي است که در پشت پرده براي ارسال و دريافت ايميل‌ها مورد استفاده قرار ميگيرد. با استفاده از رابط گرافيکي مي‌توان با سروري که در پشت پرده به انجام وظيفه مي‌پردازد، ارتباط برقرار کرد. از اين‌رو با هر کليک، وارد کردن آدرس و تايپ متن ما براي سرور مشخص مي‌کنيم که درصدد ارسال چه چيزي به چه مخاطبي هستيم.
بعضاً استفاده از کلاينت ايميل يا همان نرم‌افزار‌هاي مديريت ايميل بسيار ساده‌تر از استفاده از خود وب‌ميل است. از جمله‌ي کلاينت‌هاي پرطرفدار رايگاني که از رابط کاربري خوبي نيز بهره مي برند، مي‌توان به تاندربيرد موزيلا نام برد. استفاده از کلاينت ايميل بدين معنا است که به‌جاي استفاده از رابط کاربري خود سرويس يا همان وب‌ميل، از کلاينت ايميل براي ارتباط با سرور مورد استفاده قرار ميگيرد. در واقع در زمان استفاده از کلاينت ايميل کاربر تنها از سرور ايميل استفاده مي‌کند. بسياري از سرويس‌هاي ايميل امکان استفاده از کلاينت‌هاي ايميل را ميسر کرده‌اند تا کاربران براساس نياز‌هاي خود سرويس ايميل را مورد استفاده قرار دهند. اما يکي از مفاهيم گيج‌کننده‌اي که در زمان تنظيم کلاينت ايميل بسياري از کاربران را درگير مي‌کند، پروتکل‌هاي ايميل است که هر يک با هدف خاصي تعريف شده‌اند. در ادامه به توضيح هر يک خواهيم پرداخت.
POP3, Post Office Protocol
POP يا Post Office Protocol پروتکلي است که ۲۰ سال پيش و زماني که اينترنت شکل و شمايل امروز را نداشت، ايجاد شد. در دهه‌ي ۸۰ ميلادي پهناي باند مورد استفاده به گستردگي امروز نبود و کاربران تنها مي‌توانستند تا بصورت محدودي به سرور‌ها دسترسي داشته باشند، از اين‌رو متخصصان پروتکل POP را ايجاد کردند. با استفاده از اين پروتکل ايميل‌هاي موجود در سرور روي کامپيوتر کاربر دانلود شده و نمونه‌هاي اصلي از روي سرور حذف مي‌شوند. اولين نسخه از پروتکل POP در سال ۱۹۸۴ ايجاد شد و دومين نسخه از اين پروتکل نيز در سال ۱۹۸۵ نيز با عنوان POP3 در اختيار کاربران قرار گرفت.
POP3 نسخه کنوني مورد استفاده از اين پروتکل است که همچنان به‌عنوان يکي از محبوب‌ترين پروتکل‌ها نيز مورد استفاده قرار ميگيرد. با توجه به اينکه در اين پروتکل نسخه‌ي اصلي ايميل‌ها از روي سرور حذف مي‌شود و کپي ايميل‌ها روي کامپيوتر کاربر ذخيره مي‌شود، از اين‌رو نمي‌توان به ايميل‌ها از طريق وب‌ميل و کلاينت‌هايي روي کامپيوترهاي ديگر دسترسي پيدا کرد.
با توجه به اينکه فناوري POP3 متعلق به سال‌هاي گذشته است از اين‌رو اين نمي‌توان اين فناوري را شامل آخرين دستاوردهاي حوزه‌ي فناوري دانست. فناوري POP4 نيز معرفي شده و مي‌توان در سال‌هاي آتي با توسعه‌ي آن، از اين فناوري استفاده کرد. البته اين فناوري در سال‌هاي گذشته پيشرفت چندان زيادي نداشته است.
IMAP, Internet Message Access Protocol
پروتکل IMAP در سال ۱۹۸۶ ميلادي ايجاد شد، اما ويژگي‌هاي اين استاندارد آن را بيش از POP3 با معيارهاي دنياي مدرن امروز هماهنگ‌تر کرده است. IMAP کاربران را به يک کلاينت ايميل محدود نکرده و مي‌توان با استفاده از اين پروتکل ايميل‌هاي خود را در چندين ابزار مختلف مورد استفاده قرار داد.
در مقايسه با POP3، مي‌توان با استفاده از IMAP و با وجود اپليکيشن‌ها و نرم‌افزار‌هاي موبايل يک حساب کاربري ايميل را بدون بروز مشکلي در گجت‌هاي مختلف مورد استفاده قرار داد، چراکه با استفاده از IMAP، ايميل‌ها تا زماني که توسط کاربر حذف نشوند، روي سرور ايميل باقي مي‌مانند. با توجه به اين ويژگي پروتکل IMAP را بايد محبوب‌ترين پروتکلي خواند که کاربران از آن استفاده مي‌کنند.
يکي از مواردي که شايد در برخي شرايط بتوان آن را جزو نقاط ضعف پروتکل IMAP خواند، اتمام فضاي موجود در حساب‌کاربري براي ذخيره‌ي ايميل‌ها باشد. البته امروزه نمي‌توان اين موضوع را بسيار جدي گرفت، چراکه سرويس‌هايي چون جيميل فضاي زيادي را در اختيار کاربران قرار مي‌دهند و در استفاده‌ي معمول نمي‌توان تمام فضاي در اختيار گذاشته شده در اختيار گرفت. در صورت بروز چنين مشکلي مي‌توان بک‌آپ سرويس ايميل‌هاي دريافتي را از طريق کلاينت نصب شده روي کامپيوتر ذخيره کرد و کل محتويات ايميل را حذف کرد.
Microsoft Exchange, MAPI و Exchange ActiveSync
مايکروسافت پروتکل MAPI يا همان Messaging API را مدت کوتاهي پس از معرفي و شروع به کار پروتکل‌هاي POP و IMAP معرفي کرد. مايکروسافت در اين پروتکل سرويسي فراتر از يک ارسال و دريافت ايميل را در اختيار کاربران قرار داده است. به زبان ساده، MAPI پروتکلي براي اتصال به سرور Exchange مايکروسافت است که ساختار کاري آن شبيه به IMAP بوده و مي‌توان از آن براي همگام‌سازي ايميل‌ها، مخاطبان، تقويم و ساير ويژگي‌ها استفاده کرد.
روش مورد استفاده براي همگام سازي ايميل‌ها توسط مايکروسافت به Exchange ActiveSync معروف است.
دریافت نسخه PDF آموزش